پایه سنوات به کارگرانی که سابقه کار بیش از یک سال در کارگاه داشته باشند، برابر با مبلغ تعیین شده در بخشنامه مزد هر سال تعلق می‌گیرد.

پایه سنوات کارگران چیست؟

پایه سنوات همانطور که از عنوان آن برمی آید با سابقه و سنوات کار کارگران ارتباط دارد. یعنی کارگرانی که دارای سابقه کار هستند برابر با قانون کار مشمول دریافت پایه سنوات هستند. مبلغ پایه سنوات به صورت روزانه تعریف می شود و در کنار مزد روزانه کارگر قرار می گیرد.

قانون پایه سنوات کارگران چیست؟

در بخش اول از فصل ۳ قانون کار شامل مواد ۳۴ تا ۵۰ قوانین حق السعی قید شده اند. پس از تعریف حق السعی و مزد و مزد ثابت اوایل این بخش از قانون کار در ماده ۴۱ قانون کار شواری عالی کار را موظف کرده است تا سالیانه حداقل مزد کارگران را با توجه به مناطق و صنایع مختلف تعیین نماید و افزایش مزد کارگران باید متناسب با نرخ تورم و تامین زندگی یک خانوار باشد.

شواری عالی کار نیز به تبع تکلیف قانونی ماده ۴۱ در اواخر هر سال به صورت سه جانبه و با حضورنمایندگان دولت، نمایندگان کارگران و نمایندگان کارفرمایان نسبت به تعیین حداقل مزد هر سال کارگران اقدام می نمایند.

مبلغ پایه سنوات هر سال کارگران در داخل بخشنامه مزد هر سال توسط شواری عالی کارتعیین می شود. مرجع تعیین و تصویب پایه سنوات کارگران شواری عالی کار است. پایه سنوات کارگران قراردادی نیز از مصوبه بخشنامه مزد تبعیت می کند.

مرجع تصویب پایه سنوات مزد کارگران چیست؟

هر ساله شورای عالی کار هنگام تصویب بخشنامه مزد و تعیین حداقل مزد مبلغ پایه سنواتی آن سال را نیز تعیین می نماید. بنابر این به صورت تجمعی بایستی برای کارگری که حداقل یکسال سابقه داشته بایستی مورد محاسبه قرار گیرد.

پایه سنوات جزو مزد ثابت است و از اقلام مشمول کسر مالیات است.

پایه سنوات سال های قبل روی مزد فعلی تجمیع می‌شود. ولی پایه سنوات هر سال با سال دیگر متفاوت است و باید عدد پایه سنوات سال گذشته به همراه پایه سنوات سال جدید جمع شوند.

– مبلغ پایه سنوات در سال ۱۳۹۲ روزانه ۳۰۰۰ ریال بوده است.
– مبلغ پایه سنوات در سال ۱۳۹۳ روزانه ۵۰۰۰ ریال بوده است.
– مبلغ پایه سنوات در سال ۱۳۹۴ روزانه ۱۰۰۰۰ ریال بوده است.
– مبلغ پایه سنوات در سال ۱۳۹۵ روزانه ۱۰۰۰۰ ریال بوده است.
– مبلغ پایه سنوات در سال ۱۳۹۶ روزانه ۱۷۰۰۰ ریال بوده است.
– مبلغ پایه سنوات در سال ۱۳۹۷ روزانه ۱۷۰۰۰ ریال بوده است.
– مبلغ پایه سنوات در سال ۱۳۹۸ روزانه ۲۳۳۳۳ ریال بوده است.
– مبلغ پایه سنوات در سال ۱۳۹۹روزانه ۵۸٫۳۳۳ ریال می‌باشد.

مثلاً کارگری در ابتدای خرداد ۹۷ استخدام شده است و در خرداد ۹۸ سابقه وی از یکسال بیشتر می‌شود. بنابراین حداقل مزد این کارگر تا قبل از خرداد ۹۸ که سابقه کار کمتر از یکسال دارد مبلغ ۵۰۵۶۲۷ ریال خواهد بود و از ابتدای خرداد ۹۸ که سابقه کار وی از یکسال بیشتر می شود علاوه بر حداقل مزد ۹۸ پایه سنواتی ۹۸ به مبلغ ۲۳۳۳۳ ریال به مزد روزانه وی اضافه می شود. در مجموع مزد روزانه این کارگر مبلغ ۵۲۸۹۶۰ ریال خواهد شد.

سابقه لازم برای دریافت پایه سنوات کارگران چند سال است؟

حداقل سابقه لازم برای دریافت پایه سنوات کارگران یک سال است. منظور از یک سال گذشتن عید سال نیست بلکه سال کاری است. به عنوان مثال کارگری که از ابتدای فرودین سال ۱۳۹۷ مشغول به کار شده است در ابتدای فروردین سال ۱۳۹۸ مشمول دریافت پایه سنوات خواهد بود و شخصی که در ابتدای تیر ماه ۱۳۹۶ مشغول به کار شده در ابتدای تیرماه ۱۳۹۷ مشمول دریافت پایه سنوات خواهد بود.

پایه سنوات کارگران با سابقه بیش از ۲ سال چگونه محاسبه می شود؟

مثالی برای درک بهتر موضوع کمک می کند. تصورکنید شخصی از اول مهر ماه ۱۳۹۴ در کارگاهی با قرارداد کار دائم و یا موقت استخدام شده است. مزد قانون کار روزانه و پایه سنوات قانون کار این فرد به صورت زیر خواهد بود.

۱- از اول مهر ۹۴ لغایت پایان ۹۴ حداقل مزد کارگران ۹۴ خواهد بود.

۲- از اول ۹۵ لغایت پایان مهر ۹۵ حداقل مزد ۹۵ خواهد بود.

۳- از ابتدای مهر ۱۳۹۵ پایه سنوات سال ۹۵ به این فرد تعلق می گیرد. بنابراین از ابتدای مهر ۹۵ لغایت پایان سال ۹۵ حداقل مزد ۹۵ به علاوه پایه سنوات ۹۵ به این فرد تعلق می گیرد.

۴- از ابتدای ۹۶ مزد روزانه این فرد و پایه سنوات به میزانی که در بخشامه مزد ۹۶ تعیین شده است افزایش خواهد یافت.

۵- از ابتدای مهر ۹۶ که سال کاری دوم این کارگر شروع می شود به موارد مشخص شده در بند قبلی پایه سنوات ۹۶ افزوده خواهد شد.

آیا پایه سنواتی به کارگران قراردادی هم تعلق می‌گیرد؟

پایه سنواتی قبل از سال ۱۳۹۲ به کارگران قراردادی تعلق نمی گرفت ولی از بخشنامه مزد ۱۳۹۲ به بعد به تمامی کارگران شاغل در کارگاه اعم از دائم و قراردادی مزایای پایه سنواتی تعلق می گیرد. کارگران قراردادی اعم از اینکه مزایای پایان کار خود را پس از اتمام هر قرارداد تسویه نمایند یا خیر تاثیری در پرداخت پایه سنواتی ندارد.

آیا پایه سنواتی به کارگران پیمانکاران که هر ساله پیمانکار عوض می‌شود تعلق می‌گیرد؟

در بخشنامه های مزد ۱۳۹۲ به بعد سابقه کار در کارگاه ملاک تعلق پایه سنواتی است و تعویض کارفرما شرط نیست. بنابراین چنانچه کارگاه هایی که نیروی انسانی خود را توسط شرکت های پیمانکاری تامین نیروی انسانی تامین می نمایند و هر سال پیمانکار جدیدی وارد کار شده و پیمانکار قبلی با کارگران تسویه حساب کامل نموده باشد پیمانکار جدید مکلف است پایه سنواتی کارگران را از سال ۱۳۹۲ به بعد پرداخت نماید.

۳ نکته مهم در محاسبه پایه سنوات

نکته اول

پایه سنوات به کارگران پس از تکمیل یک سال سابقه کار در کارگاه تعلق می گیرد. یعنی از شروع سال کاری دوم نه سال تقویمی.

نکته دوم

اگر بیش از یک سال از دریافت آخرین پایه سنواتی گذشته باشد مجددا پایه سنوات همان سال تعلق می گیرد. به عبارت ساده تر با تکمیل هر سال سابقه (ابتدای سال کاری دوم، ابتدای سال کاری سوم و …. ) پایه سنوات همان سال به کارگر پرداخت خواهد شد.

نکته سوم

پایه سنوات هر سال هنگام افزایش مزد سال بعد به میزان مشخص شده در بخشنامه مزد افزایش خواهد یافت. مثلا اگر در بخشنامه مزد قانون کار افزایش مزد ۹۸ کارگران قانون کار ۲۰ درصد تعیین شد علاوه بر اینکه حداقل مزد قانون کار ۹۷ به میزان ۲۰ درصد افزایش خواهد یافت پایه سنوات ۹۸ که کارگر در طول سال ۹۷ دریافت می کرده با تغییر سال به ۹۸ به میزان ۲۰ درصد افزایش خواهد یافت.

تفاوت پایه سنواتی و سنوات پایان خدمت چیست؟

اغلب افراد این دو عنوان را باهم به اشتباه می‌گیرند. پایه سنوات به کارگرانی که سابقه کار بیش از یک سال در کارگاه داشته باشند، برابر با مبلغ تعیین شده در بخشنامه مزد هر سال تعلق می‌گیرد.

در اصل پایه سنوات برای کارگرانی بوده که قرارداد دایم داشته اند. لیکن از ابتدای سال ۹۲ در بخشنامه‌های شورای عالی کار مصوب شد که بایستی حداقل پایه سنوات مقرر به کلیه قراردادهای دایم و موقت در کلیه کارگاه‌ها اعم از اینکه طرح طبقه‌بندی مشاغل داشته باشند یا خیر، به افرادی که حداقل یکسال سابقه کار دارند، بصورت روزانه محاسبه و پرداخت گردد.

فلسفه پرداخت پایه سنواتی دو جنبه دارد یکی جنبه جبران مزد و انگیزشی و دیگری لحاظ میزان سابقه کارگران در حقوق آن‌ها که مثلا کارگری که تازه وارد کارگاه شده حقوق متفاوتی با کارگری که چندین سال سابقه کار دارد داشته باشد.

اما مزایای پایان کار یا همان سنوات خدمت یا حق سنوات در ماده ۲۴ قانون کار تکلیف شده است. سنوات خدمت که به عبارت عامیانه پاداش پایان کار نیز گفته می شود در ماده ۲۴ قانون کار آورده شده و کارفرما مکلف شده به ازای هرسال خدمت معادل یک ماه آخرین حقوق به عنوان مزایای پایان کار به وی پرداخت نماید.

مزایای پایان کار یا سنوات خدمت به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟

سنوات خدمت که به عبارت عامیانه پاداش پایان کار نیز گفته می شود در ماده ۲۴ قانون کماار آورده شده و کارفرما مکلف شده به ازای هرسال خدمت معادل یک ماه آخرین حقوق به عنوان مزایای پایان کار به وی پرداخت نماید.

در متن ماده ۲۴ قانون کار شرط حداقل یک سال سابقه کار برای دریافت پایان کار وجود دارد اما اکنون مزایای پایان کار به کارگران کمتر از یکسال نیز در مراجع حل اختلاف اداره کار لحاظ می‌شود.